Сүрьеэ өвчин амьсгалын замаар халдварладаг тул энэ өвчнөөр хэн ч өвчилж болно

“Сүрьеэтэй тэмцэх үйл хэрэгт олон нийтийн анхаарлыг хандуулах, хүн бүрийн хүчин чармайлт чухал” гэдгийг сурталчлан таниулах зорилгоор дэлхий улс орнууд жил бүрийн гуравдугаар сарын 24-ний өдрийг Сүрьеэтэй тэмцэх дэлхийн өдөр болгон тэмдэглэн өнгөрүүлдэг. 2023 онд тус өдрийг “Тийм ээ, Бид сүрьеэ өвчний устгаж чадна” уриан дор тэмдэглэн өнгөрүүлж, сүрьеэтэй тэмцэх ажлыг эрчимжүүлэх шаардлагатай байгааг онцолж байна.

Сүрьеэтэй тэмцэх дэлхийн өдөртэй холбогдуулан “Эрүүл сүрьеэгүй ирээдүйн төлөө” ТББ-аас цуврал зөвлөгөө, мэдээллүүд хүргэж байна.  Энэ удаа сүрьеэ өвчний  шинж тэмдэг, хаана хандах талаар зөвлөгөө мэдээллийг ХӨСҮТ-ийн СТСА-ны лавлах лабораторийн зөвлөх эмч Анагаах ухааны доктор, клиникийн профессор Б.Буянхишиг өгч байна.

Сүрьеэ өвчин нь нянгаар үүсдэг халдварт өвчин юм. Сүрьеэ өвчин аль ч эрхтэн системийг гэмтээж болох боловч ихэнхдээ (70%) уушгийг гэмтээдэг. Амьсгалын замаар халдварладаг тул энэ өвчнөөр хэн ч өвчилж болно. 

Уушгины сүрьеэгээр өвчилж, цэрээр  сүрьеэгийн нян ялгаруулж байгаа хүмүүс энэ өвчний халдварыг тараадаг.

Тэдний ханиалгах,  найтаах,  цэрээ хаях, ярих , дуулах үед сүрьеэгийн нян агаарт цацагдан халдвартай агаараар амьсгалсан хүмүүс сүрьеэгийн халдвар  авдаг.

Хэн  өвчлөх эрсдэлтэй вэ?

Халдвартай сүрьеэтэй өвчтөнөөс ойр тойрны хүмүүс халдвар авч, биеийн дархлаа суларсан үедээ өвчлөх аюултай. Халдвар авсан хүн бүр өвчдөхгүй ч дархлаа сул, ХДХВ-ын халдвартай хүмүүс, чихрийн шижин,  эрхтэн шилжүүлэн суулгасан, ходоод тайруулсан, диализэд ордог, ажлын ачаалал өндөртэй хүмүүс өвчлөх эрсдэлтэй.

Сүрьеэ өвчний үед ямар шинж илэрч болох вэ?

Та болон таны ойр дотны хүмүүст:

• 2 долоо хоног, түүнээс дээш хугацаагаар ханиалгах,
• Цээжээр өвдөх, 
• Зарим үед цустай цэр гарах
• Хөлрөх ялангуяа шөнө хөлрөх
• Халуурах (өндөр биш халуурах, бие зарайх), 
• Шалтгаангүй турах,
• Хоолонд дургүй болох зэрэг шинж тэмдэг  илэрч байвал,

Хаана хандах вэ?

Дээрх  шинж тэмдэгийн аль нэг илэрвэл  “Сүрьеэ байж болзошгүй” тул  харьяа аймаг, дүүргийнхээ  өрх, сумын эмчид хандаж үзлэгт орох, улмаар сүрьеэгийн эмчид хандаж, цээжний  рентген шинжилгээ болон цэрний шинжилгээ өгөх нь чухал.

Таны үүрэг,хариуцлага

Таны эргэн тойронд халдвартай сүрьеэтэй хүн байсан бол , дээр дурдсан бүлэгт та хамаарч байгаа,  сүрьеэгийн сэжигтэй  шинж тэмдэг илэрсэн үед , шинж тэмдэг илрэхгүй ч жилдээ нэг удаа эрүүл мэндээ хянуулах нь таны өөрийнхөө төлөө болон гэр бүлийнхээ  өмнө хүлээсэн үүрэг гэдгийг санаарай.

Сүрьеэгийн сэжигтэй шинж тэмдэг илэрсэн үед эмнэлэгт эрт хандаж, оношлогоо  хийлгэж,  өвчин илэрвэл эмчийн зааврын дагуу эмээ  бүрэн ууж, эмчлүүлснээр  та эсвэл таны ойр дотны хүмүүс бүрэн эдгэрэх боломжтой.