Эдийн засгийн байнгын хороо эрхлэх асуудлынхаа хүрээнд 15 удаа хуралдаж, нийт 58 асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэсэн байна. Байнгын хорооны хуралдаанаар хуулийн 23 төсөл, Улсын Их Хурлын 16 тогтоолын төсөл, Байнгын хорооны 14 тогтоолын төсөл, олон улсын гэрээ, хэлэлцээр, конвенц дөрвийг зөвшилцөн, Ерөнхий хяналтын сонсгол 1 зохион байгуулж, яам, агентлаг, харьяа байгууллагын 2 тайлан, илтгэл, мэдээллийг хэлэлцэн шийдвэрлүүлж, Улсын Их Хурлын 2022 оны намрын ээлжит чуулганыг өндөрлүүлжээ.
Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлсэн хууль тогтоомжийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх хүрээнд Байнгын хорооны болон нэгдсэн хуралдааны анхны хэлэлцүүлгийн шатанд зарчмын зөрүүтэй 298 саналын томьёолол, эцсийн хэлэлцүүлгийн шатанд зарчмын зөрүүтэй 32 саналын томьёоллыг тус тус бэлтгэн, төслийг эцэслэн батлах бэлтгэл хангасан байна.
Байнгын хорооны эрхлэх асуудлынхаа хүрээнд хамаарах 122 хууль, Улсын Их Хурлын 8 тогтоолын төслийг нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэх бэлтгэл ханган эцэслэн батлуулж, 2 хэлэлцүүлэг, батлагдсан хууль тогтоомжийг олон нийтэд сурталчлах 4 ажлыг зохион байгуулжээ.
Байнгын хорооны эрхлэх асуудлын хүрээнд Төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн тухай, Уул уурхайн бүтээгдэхүүний биржийн тухай, Хөрөнгө оруулалтын төрөлжсөн банкны тухай анхдагч хуулийн төслүүдийг хэлэлцэн, нэгдсэн хуралдаанаар батлуулсан байна. Газрын тосны бүтээгдэхүүний тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Авто замын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Аялал, жуулчлалын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Байгаль орчныг хамгаалах тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай зэрэг нийт 122 хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн хуулийн төслүүдийг Байнгын хорооны хуралдаанаар хэлэлцэн, нэгдсэн хуралдаанаар батлуулжээ. Монгол Улсын Их Хурлын даргын захирамжаар хууль тогтоомжийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий 11 ажлын хэсгийг байгуулан ажилласнаас 5 ажлын хэсэг үргэлжлүүлэн ажиллаж байгаа юм байна.
Улсын Их Хурлын даргын захирамжаар 4 ажлын хэсэг байгуулав
Улсын Их Хурлын даргын 2022 оны аравдугаар сарын 24-ний өдрийн 162 тоот захирамжаар Зөвшөөрлийн тухай хууль /Шинэчилсэн найруулга/-ийн хэрэгжилтийг хангахтай холбоотой бэлтгэл ажил болон Монгол Улсын Их Хурлын 2022 оны “Хууль баталсантай холбогдуулан авах зарим арга хэмжээний тухай” 35 дугаар тогтоолын хэрэгжилттэй танилцаж, санал дүгнэлт боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийг байгуулсан. Ажлын хэсгийн ахлагчаар Улсын Их Хурлын гишүүн Х.Ганхуяг, гишүүдээр Улсын Их Хурлын гишүүн Х.Булгантуяа, Б.Пүрэвдорж нарын бүрэлдэхүүнтэй байгуулж, ажлын хэсгийн ахлагч, ажлын дэд хэсгийн гишүүд Монголбанкны болон яамдын холбогдох албан тушаалтануудтай уулзаж, мэдээлэл авч, санал солилцож ажилласан.
Улсын Их Хурлын даргын 2022 оны арван хоёрдугаар сарын 05-ны өдрийн 190 тоот захирамжаар Нүүрсний олборлолт, тээвэрлэлт, экспорттой холбоотой “нүүрсний хулгай” гэх асуудлыг шалгаж, олон нийтэд нээлттэй, ил тод болгох, хууль хяналтын байгууллагуудын шалгалтын ажилд дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор ард иргэдийн оролцоог хангаж Ерөнхий хяналтын сонсголыг нэн даруй зохион байгуулж, үр дүнг тайлагнах үүрэг бүхий ажлын хэсгийг байгуулан ажилласан.
Ажлын хэсгийн ахлагчаар Улсын Их Хурлын гишүүн, Хилийн боомтын асуудлаарх хянан шалгах түр хорооны дарга Г.Ганболд, гишүүдээр Улсын Их Хурлын гишүүн, Улсын Их Хурлын дэд дарга С.Одонтуяа, Улсын Их Хурлын гишүүн, Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн дэд хорооны дарга Ж.Бат-Эрдэнэ, Улсын Их Хурлын гишүүн, Төсвийн байнгын хорооны дарга Г.Тэмүүлэн, Улсын Их Хурлын гишүүн, Эдийн засгийн байнгын хорооны дарга Ц.Цэрэнпунцаг, Улсын Их Хурлын гишүүн, Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Т.Энхтүвшин, Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Бейсен, Улсын Их Хурлын гишүүн Т.Доржханд нарын бүрэлдэхүүнтэй байгуулж, Ерөнхий хяналтын сонсголыг 2022 оны арван хоёрдугаар сарын 21-ний өдөр Төрийн ордонд зохион байгуулсан.
Улсын Их Хурлын даргын 2022 оны арван хоёрдугаар сарын 21-ний өдрийн 198 тоот захирамжаар Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн Төрийн болон орон нутгийн өмчийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл, Төрийн болон орон нутгийн өмчит компанийн тухай хуулийн төсөл, эдгээр хуулийн төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн бусад хуулийн төслүүдийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэх бэлтгэл хангах, Байнгын хорооны санал, дүгнэлтийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийг байгуулан ажиллаж байгаа аж. Ажлын хэсгийн ахлагчаар Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Энхбаяр, гишүүдээр Улсын Их Хурлын гишүүн П.Анужин, Т.Аубакир, Ж.Батжаргал, Д.Батлут, С.Ганбаатар, Г.Дамдинням, Т.Доржханд, Н.Наранбаатар, Г.Тэмүүлэн, О.Цогтгэрэл нарын бүрэлдэхүүнтэйгээр байгуулан ажиллаж, ажлын хэсэг 2 удаа хэлэлцүүлэг зохион байгуулсан юм.
Улсын Их Хурлын даргын 2023 оны нэгдүгээр сарын 12-ны өдрийн 10 тоот захирамжаар Банкин дахь мөнгөн хадгаламжийн даатгалын тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.1, 13 дугаар зүйлийн 13.5, 13.10, 13.11 дэх хэсэг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн холбогдох заалтыг зөрчсөн эсэх тухай маргааныг хянан шийдвэрлэх Үндсэн хуулийн цэцийн дунд суудлын хуралдаанд Монгол Улсын Их Хурлыг төлөөлөн оролцох итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөр Улсын Их Хурлын гишүүн М.Оюунчимэгийг томилжээ.
Байнгын хорооны тогтоолоор 3 ажлын хэсэг байгууллаа
Төлбөрийн чадваргүйдлийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн бусад хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийг Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Цогтбаатараар ахлуулан, Улсын Их Хурлын гишүүн Т.Доржханд, Б.Дэлгэрсайхан, О.Цогтгэрэл, Б.Энхбаяр нарын бүрэлдэхүүнтэйгээр байгуулан, хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэн ажиллаж байна.
Аялал жуулчлалын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн бусад хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийг Улсын Их Хурлын гишүүн Х.Ганхуягаар ахлуулан, Улсын Их Хурлын гишүүн Ш.Адьшаа, Х.Булгантуяа, Т.Доржханд, М.Оюунчимэг нарын бүрэлдэхүүнтэйгээр байгуулан, хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх зорилгоор ажлын дэд хэсэг 7 удаа хуралдсан байна.
Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Цогтбаатар нарын 12 гишүүнээс өргөн мэдүүлсэн “Төрийн болон орон нутгийн өмчит хуулийн этгээдийг шинээр байгуулахыг түр хориглох, тэдгээрийн үр ашиг, менежментийг сайжруулах тухай”, Улсын Их Хурлын гишүүн О.Цогтгэрэлээс өргөн мэдүүлсэн “Аж ахуйн үйл ажиллагаанд оролцох төрийн оролцоог хязгаарлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслүүдийг нэгтгэн хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсгийг Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Батлутаар ахлуулан, Улсын Их Хурлын гишүүн Н.Ганибал, Т.Доржханд, С.Чинзориг, Б.Энхбаяр нарын бүрэлдэхүүнтэйгээр байгуулан, хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэн ажиллаж байна.
Байнгын хорооны эрхлэх асуудлын хүрээнд хийсэн хяналт шалгалт
Байнгын хорооны эрхлэх асуудлын хүрээнд хяналт шалгалтын чиглэлээр Монгол Улсын Хөгжлийн банкнаас санхүүжүүлсэн төсөл, хөтөлбөрийн хэрэгжилт, үр дүн, зээл олголт, эргэн төлөлтийн явц байдлыг шалгах Хянан шалгах түр хороо болон Хилийн боомтуудаар ачаа, тээвэр, нүүрс нэвтрүүлэх болон чөлөөт бүсийн үйл ажиллагаанд учирч байгаа хүндрэлийг шалган тогтоох Хянан шалгах түр хорооны ажиллах хугацааг сунгаж ажиллуулахаар шийдвэрлүүлсэн байна. Мөн ерөнхий хяналтын 1 сонсгол, түр хорооны 8 хуралдааныг зохион байгуулжээ.
Монголбанкны 2021 оны жилийн тайланг Байнгын хорооны хуралдаанаар хэлэлцэж, тухайн салбарт тулгамдаад байгаа асуудлын талаар Байнгын хорооны гишүүд зөвлөмж өгчээ. “Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2022 онд баримтлах үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын 91 дүгээр тогтоолын хэрэгжилтийн тайланг Байнгын хорооны хуралдаанаар хэлэлцэж, тухайн салбарт тулгамдаад байгаа асуудлын талаар Байнгын хорооны гишүүд зөвлөмж өгсөн байна.
Улсын Их Хурлаас зохион байгуулсан “Төсөв-2023” хэлэлцүүлгийн “ТОГТВОРТОЙ-ЭДИЙН ЗАСАГ” салбар хуралдааныг тус Байнгын хороо хариуцан зохион байгуулсан.
Банк бус санхүүгийн үйл ажиллагааны тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн бусад хуулийн төслүүдийн талаарх хэлэлцүүлгийг 2022 оны аравдугаар сарын 31-ний өдөр зохион байгуулж, төрийн болон төрийн бус байгууллагын 200 гаруй төлөөлөгчийг оролцуулан амжилттай зохион байгуулжээ.
Улсын Их Хурлын гишүүн Т.Доржханд нарын 17 гишүүнээс 2022 оны арван хоёрдугаар сарын 05-ны өдөр нүүрсний олборлолт, тээвэрлэлт, экспортын асуудлаар Ерөнхий хяналтын сонсгол зохион байгуулах хүсэлтийг Улсын Их Хуралд ирүүлсний дагуу Эдийн засгийн байнгын хорооны 2022 оны арван хоёрдугаар сарын 07-ны өдрийн 18 дугаар тогтоолоор “Нүүрсний экспорт, тээвэрлэлтэй холбоотой асуудлаар холбогдох эрх бүхий байгууллагуудын тайлан, мэдээлэлтэй танилцах” Ерөнхий хяналтын сонсголын товыг тогтоож, сонсгол даргалагчаар Улсын Их Хурлын гишүүн С.Чинзоригийг сонгож, сонсголыг 2022 оны арван хоёрдугаар сарын 21- ний өдөр Төрийн ордны “Их Монгол” танхимд явуулсан.
Сонсголд Улсын Их Хурлын нийт 42 гишүүн оролцсоноос Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Бат-Эрдэнэ, Н.Ганибал, Т.Доржханд, Ш.Раднаасэд, Д.Өнөрболор, О.Цогтгэрэл, Д.Цогтбаатар нарын 7 гишүүн асуулт асууж, үг хэлсэн бол сонсголд оролцож санал хэлэхээр урьдчилан хүсэлт гарган бүртгүүлсэн 55 иргэн саналаа илэрхийлж, холбогдох албаны хүмүүс давхардсан тоогоор 44 удаа тайлбар, мэдээлэл өгсөн.
Хууль, тогтоолын төслүүдэд иргэд олон нийтээс санал авах D.Parliament.mn-д байршуулав
Хууль тогтоомжийн төслийг олон нийтэд сурталчилан таниулах, олон нийтээр хэлэлцүүлэх, санал авах, мэдээлэл солилцох зорилгоор хууль тогтоомжийн төслийн талаарх олон нийтийн 2 хэлэлцүүлэг, 12 хурал, зөвлөгөөн, 24 уулзалт, ярилцлага, гадаадын зочид төлөөлөгчтэй уулзах 8 уулзалтыг зохион байгуулж ажиллалаа.
Хууль тогтоомжийн төслийг олон нийтэд сурталчилан таниулах, олон нийтээс санал авах зорилгоор Байнгын хорооны эрхлэх асуудлын хүрээнд хамаарах 10 хууль, тогтоолын төсөл, 26 Байнгын хорооны санал, дүгнэлт, 9 эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн танилцуулга, 2 байгууллагын тайланг Улсын Их Хурлын цахим хуудас болох forum.parliament.mn болон иргэд олон нийтээс санал авах D.Parliament.mn-д тус тус байршуулсан.
Иргэдээс Байнгын хорооны эрхлэх асуудлын хүрээнд 7 өргөдөл, гомдол ирүүлснийг хүлээн авч, хариу өгөх шаардлагатай 4 өргөдөл, гомдолд хугацаанд нь хариу өгч шийдвэрлэсэн бол албан байгууллага, аж ахуйн нэгжээс 68 албан бичиг ирүүлснийг хууль тогтоомжид заасан журмын дагуу хянаж, Байнгын хорооноос 12 албан бичигт хариу өгсөн байна.
Байнгын хорооны эрхлэх асуудлын хүрээнд баталсан 26 хууль тогтоомж, Байнгын хорооны баталсан тогтоол болон хуралдааны тэмдэглэл, албан бичгийн хувийн хэргийг архивын нэгж болгон шилжүүлжээ.
УИХ-ын Эдийн засгийн байнгын хорооны ажлын алба
