Сүрьеэгийн тохиолдлын 60 орчим хувь нь 15-44 насныхан буюу хөдөлмөрийн насныхан байна

Дэлхий нийтээр сүрьеэтэй тэмцэх өдрийг жил бүрийн 03 дугаар сарын 24-ны өдөр тэмдэглэн өнгөрүүлдэг. Тэгвэл энэ онд дэлхий нийтээрээ сүрьеэтэй тэмцэх өдрийг “ТИЙМ ЭЭ! БИД СҮРЬЕЭ ӨВЧНИЙГ УСТГАЖ ЧАДНА” уриан дор тэмдэглэн өнгөрүүлж байна.

Энэхүү уриа нь Тогтвортой хөгжлийн зорилтын хүрээнд 2030 он гэхэд сүрьеэ өвчнийг устгах ажлыг эрчимжүүлэх, манлайлал үзүүлэх, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх, шинэ арга инновацийг нэвтрүүлэх, салбар хоорондын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэхэд бүх нийтийн анхаарлыг хандуулж байна. Тэгвэл өнөөдөр Халдварт Өвчин Судлалын Үндэсний төв, Глобал сан, “Цагаан үзэг” холбоо хамтран сэтгүүлчдийг чадавхжуулах, сүрьеэ өвчний талаарх мэдээллийг түгээх зорилгоор уулзалт зохион байгууллаа.

Энэ үеэр ХӨСҮТ-ийн Сүрьеэгийн тандалт судалгааны албаны статистикийн эмч Б.Уранчимэг хэлсэн үгэндээ “Сүрьеэ өвчин нь хамгийн багадаа зургаан сар ба түүнээс дээш хугацаанд эмчлэгддэг. Дэлхий дахин сүрьеэ өвчний эмчилгээг илүү богино хугацаанд бүрэн эмчлэх аргыг нэвтрүүлээд явж байна. Саяхныг хүртэл бид олон эмэнд тэсвэртэй сүрьеэ өвчнийг хоёр жил хүртэлх хугацаанд эмчилдэг байсан бол одоо есөн сарын хугацаанд эмчилдэг болсон.

Үүнээс гадна сүрьеэгийн эмчилгээн дээр тарилгагүй горимыг нэвтрүүлсэн. Өмнө нь олон эмэнд тэсвэртэй сүрьеэг эмчлэх эмчилгээнд эхний зургаан сар өдөр болгон тариа тарьдаг байсан бол өнөөдөр дан эмийн эмчилгээгээр эмчилж байна.

Сүрьеэ өвчтэй хүмүүсийг ялгаварлан гадуурхах явдал өнөөдрийг хүртэл байсаар л байна. Энэ нь хүмүүсийн энэ өвчний талаарх мэдлэг дутмаг байгааг харуулж байгаа юм. Сүрьеэ өвчтэй хүн болгон халдвартай биш. Гагцхүү уушгины халдвартай сүрьеэтэй хүмүүс л бусдад халдвар тараах эрсдэлтэй.

Тус өвчтөн сүрьеэтэй гэдгээ мэдээд сарын хугацаанд эмийн эмчилгээгээ хийлгэж эхэлвэл бусдад халдвар тараах эрсдэл 90 хувь буурдаг. Өөрөөр хэлбэл сүрьеэ өвчнөө эрт илрүүлээд эмчилгээгээ хийлгэж байгаа иргэдээс зайгаа барих, ялгаварлан гадуурхах хэрэггүй гэдгийг хэлмээр байна.

2022 оны 05 дугаар сараас эхлэн эрт илрүүлэг, үзлэг, оношилгоо, шинжилгээний ажлыг улс орон даяар зохион байгуулсан. Тус ажлын хүрээнд сэжигтэй тохиолдлыг дараагийн шатны үзлэгт хамрагдахыг санал болгож явуулж байгаа. Гэтэл иргэдийн дийлэнх нь дараагийн шатны эмнэлэгт хандахгүй байна. Танд ямар нэгэн уушгины эмгэгийн шинж байгаа нь тогтоогдсон л бол та нарийн мэргэжлийн эмчид заавал очиж үзүүлээрэй. ” гэдгийг энэ үеэр онцоллоо.

Монгол Улсын сүрьеэгийн эмчилгээний амжилтын үзүүлэлт нь 90 хувьтай байгаа нь дэлхийн дундаж болон өвчлөл ихтэй улс орнуудаас өндөр байгааг албаныхан энэ үеэр онцолж байлаа.

2022 онд улсын хэмжээнд 2,354 сүрьеэгийн шинэ тохиолдол бүртгэгдсэн ба үүний 174 нь хүүхэд байна. Сүрьеэгийн улмаас жил бүр дунджаар 200 (179-265) хүн нас барсаар байна. Мөн 300 гаруй хүүхэд уг өвчинд өртөж байгаа нь анхаарахгүй өнгөрүүлж болохгүй үзүүлэлт гэнэ. Учир нь хүүхдийн сүрьеэгийн илрүүлэлт үндэсний хэмжээнд хангалтгүй байгаа аж. Сүрьеэгийн тохиолдлын 60 орчим хувь нь 15-44 насныхан буюу хөдөлмөрийн насныхан, эдгээр иргэдийн 60 хувь нь Улаанбаатар хотод бүртгэгджээ.

Монгол Улсад сүрьеэгийн өвчлөл, тархалт өндөр байгаа нь нийт хүн амд, цаашлаад улс орны эдийн засаг, үндэсний аюулгүй байдалд ч нөлөөлж болохуйц хор уршигтай тул уг өвчинтэй тэмцэх үйл ажиллагааны гадна нэг ч салбар, нэг ч байгууллага, хувь хүн үлдэх ёсгүйг ХӨСҮТ-ийнхөн хэлж байлаа.

Иймд сүрьеэгээс сэргийлэх, илрүүлэх, оношлох, эмчлэх, шинэ судалгаа, инновацыг өргөжүүлэх, ялгаварлан гадуурхалтын эсрэг салбар хоорондын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх, тусламж, үйлчилгээний хүртээмжийг сайжруулах зэрэг арга хэмжээг цаг алдалгүй авч хэрэгжүүлэх шаардлагатай аж.

Мөн иргэд урьдчилан сэргийлэх үзлэг, шинжилгээнд жил бүр хамрагдах, сүрьеэгийн талаарх үнэн зөв мэдээллийг гэр бүл, хамт олон, найз нөхдөдөө хүргэх, уг өвчнийг устгахад гар бие оролцож, өөрсдийн цахим хуудсуудаар мэдээлэл түгээх, халдвар авсан байж болзошгүй шинж тэмдэг илэрвэл эмнэлэгт цаг алдалгүй хандах, өвчилсөн тохиолдолд эмчилгээгээ таслалгүй хийлгэхийг эмч нар зөвлөж байна.

Нэмэлт мэдээлэл, Манай улс нэг үеэ бодвол орчин үеийн оношилгооны тоног төхөөрөмж, мэргэжлийн чадварлаг хүний нөөц бүхий олон улсын жишигт нийцсэн Сүрьеэгийн үндэсний лавлагаа лабораторитой болсон. Сүрьеэгийн нян болон түүний эмэнд тэсвэржилтийг илрүүлэх сүүлийн үеийн арга болох молекул биологийн шинжилгээг улсын хэмжээнд буюу бүх аймаг, дүүрэгт хийх чадамж бүрджээ /Улсын хэмжээнд 44 “Genexpert” аппараттай/.

Мөн сүрьеэгийн илрүүлэлт, оношилгооны чухал төхөөрөмж болох дижитал рентген аппаратаар хангагдаад байна /Нийт 33 дижитал рентген аппарат бий/. Хиймэл оюун ухааны технологийг ч рентген оношилгоонд ашиглаж эхэлсэн бөгөөд цаашид үндэсний хэмжээнд нэвтрүүлэхээр ажиллаж байгаа аж. Сорьц тээвэрлэлтийг орон даяар хийдэг болсноор алслагдсан сум, өрхийн түвшинд сүрьеэгийн тусламж, үйлчилгээний хүртээмж сайжирчээ.